کاربرد سدیم دودسیل سولفات

سدیم دودسیل سولفات (SDS) که همه آنرا بعنوان یک ماده نگه دارند مواد غذایی میشناسند ، موضوعی است که در این مقاله قصد داریم بطور تخصصی به آن بپردازیم .

امروزه تمام دولت ها در تلاشند تا مبحث ایمن بودن مواد غذایی را به کمال و حداکثری برساند. بدون شک ایمن بودن مواد غذایی مسئله بسیار مهمی هم برای دولت و هم برای مردم است.جالب است بدانید، اکثر غذایی که ما میخوریم حاوی میکروب هایی است که ترکیب آنها بستگی به ارگانیسم های راه یافته به مواد غذایی و چگونگی زنده ماندن و رشد آن ها در طول زمان دارد.

بطور کلی منبع تمام میکروارگانیسم های موجود در مواد غذایی، فلور طبیعی میکروبی مواد خام و ارگانیسم هایی است که طی دوره های برداشت یا ذبح، فرآیند، نگهداری و توزیع، وارد مواد غذایی می‌شوند.

 سدیم دودسیل سولفات قابلیت نفوذ زیادی در دیواره سلولی و غشای سیتوپلاسمی از طریق اتصال به لیپیدها وپروتیین ها و دناتوره کردن و تخریب ساختار سه بعدی پروتیین ها را دارد. باتوجه به تاثیر این ماده، امروزه مجامع علمی به بررسی بر روی کاربرد سدیم دو دسیل سولفات به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در مواد غذایی و نیز تجهیزات و سطوح مرتبط با صنایع غذایی پرداخته‌اند.

سدیم دو دسیل سولفات(SDS) چیست؟

سدیم دو دسیل سولفات(SDS) با نام تجاری Sodium dodecyl sulfate و مختصرشده Sodium dodecyl sulfate  و فرمول شیمیایی C₁₂H₂₅NaO₄S ماده ای است با وزن مولکولی 288.37 گرم بر مول و غلظت: 1.1 g/cm3 در دمای 20 درجه سانتیگراد که در دمایی بین 204 تا 207 درجه سانتیگراد ذوب می شود. این ماده پودری سفید رنگ غالبا بین دمای 15 تا 25 درجه سانتیگراد نگه داری می شود و در صنایع سنتزی، دارویی و آرایشی بهداشتی کاربرد فراوان دارد.

در جدول زیر مشخصات این ماده نوشته شده است:

کاربرد سدیم دودسیل سولفات

سدیم دودسیل سولفات بعنوان یکی از میکروب کش های قوی آلکالین سولفاته محسوب میشود که امروز در آرایشی بهداشتی و غذایی بسیار کاربرد دارد.

از این ماده می توان بمنظور کاهش حجم باکتری‌های بیماری‌زای موجو بر مواد غذایی و سایر اقلام استفاده کرد.

از SDS برای دناتوره کردن پروتئین برای SDS-Page استفاده می‌شود ، چرا که این ماده با تخریب پیوندهای هیدروژنی و برهم‌کنش‌های هیدروفویی، موجب تخریب ساختمان دوم و سوم پروتئین‌ها می‌شوند.

آیا با سدیم دودسیل سولفات “SDS در الکتروفورز آشنایی دارید؟

سديم دودسيل سولفات”SDS” يک دترجنت آنيوني است که به همه ي پروتئين‌ها با نسبت تقريبي 4/1 گرم در 1 گرم پروتئين اتصال مي يابد. براي همين  باعث القاء بار الکتريکي منفي متناسب با اندازه در پلي پپتيدها ميگردد.

از آنجا که SDS با تخریب پیوندهای هیدروژنی و برهم‌کنش‌های هیدروفویی، موجب تخریب ساختمان دوم و سوم پروتئین‌ها می‌شوند. در صورت حضور يک ماده ي احيا کننده نظير “DTT” پيوندهاي دي سولفيدي از گسسته وتاخوردگي پروتئين ها به طور کامل از بین میرود.

از آنجا که نسبت بار الکتريکي به جرم مولکولي در اين پلي پپتيدها تقريبا” نسبتي مشابه است, جداسازي پروتئين ها در الکتروفورز تحت چنين شرايطي تقريبا” به طور کامل وابسته به تفاوت در وزن مولکولي آنها است.

تعدادی از پروتئين ها در “SDS-PAGE” رفتاري غيرعادي دارند مخصوصا آندسته از گليكوپروتئين ها که به مقادير عادي از “SDS” متصل نمي شوند, در نتيجه نسبت بار الکتريکي به وزن مولکولي در آنها مشابه پروتئين هاي ديگر نبوده و مهاجرت آنها کمتر ، در نتيجه وزن مولکولي بيشتري از خود نشان خواهند داد.

پروتئين هايي با حامل بارمنفي زياد و يا با بار مثبت زيادی هستند, مثل” هيستون ها, يا پروتئين هاي غني از پرولين, مانند” كلاژن, در مجاورت “SDS” بطور غيرطبيعي وزن مولکولي بالايي از خود نشان مي دهند.

بطورکلی، “SDS-PAGE” در جداسازي پروتئين هايي با جرم مولكولي مشابه كه داراي تغييرات بعد از ترجمه, نظير استيليشن يا متيليشن يا فسفروريليشن, هستند از ارزش کمي برخوردار است. بمنظور آناليز و تحلیل پروتئين هاي تغيير يافته ، از روش PAGE با اوريک اسيد استفاده مي شود كه در آن هم وزن مولكولي و هم بار پروتئين در فرآيند جداسازي دخيل است . پروتئين در pH اسيدي بار مثبت داشته و در ميدان الكتريكي به سمت كاتد حركت مي كند . به اين دليل از روش PAGE اسيداوره عموماً براي جداسازي پروتئين هايي با سايز يكسان و بار متفاوت استفاده مي شود.

مضرات :

نفوذ پذیری به زیرپوست یکی از مهمترین مضرات این ماده می باشد چرا که موجب شکسته شدن محافظ رطوبتی پوست شده و به دیگر مواد شیمیایی اجازه میدهد تا راحت تر به پوست نفوذ کنند.

باتوجه به این ایرادی که بر  این ماده وارد است، اکثر صابون های تجاری متاسفانه آمیخته با این ماده بوده موجب خشکی پوست در پوست های حساس و در بدترین حالت خارش سوزناک پس از حمام 20 الی 30 دقیقه‌ای را بهمراه خواهد داشت. آزمایش‌های  لابراتواری نشان داده است اثرتخریب سولفات لاریل سدیم تا ۱۷ روز روی پوست باقی می‌ماند.

جمع بندی:

بطور کلی سدیم دودسیل سولفات با فرمول شیمیایی C₁₂H₂₅NaO₄S به دلیل قابلیت نفوذ در دیواره سلولی و غشای سیتوپلاسمی از طریق اتصال به لیپیدها وپروتیین ها و دناتوره کردن و تخریب ساختار سه بعدی پروتیین ها، امروزه به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در مواد غذایی و نیز تجهیزات و سطوح مرتبط با صنایع غذایی پرداخته‌اند.

درصورتیکه تمایل به خرید سدیم دودسیل سولفات مرک آلمان دارید روی لینک زیر کلیک کنید.

.