کاغذ صافی،کاغذنیمه تراوا که در آزمایشگاه های زیست شناسی و شیمی بیشترین کاربرد را دارد و برای جدا کردن جامدات از مایعات، خالص سازی و فیلتر کردن به کار می رود. نوع معمول این کاغذها ساخته شده از الیاف سلولزی هستند که به اسیدکلریدریک (HCl) و یا به اسید هیدروفلوئوریک (HF) آغشته شده است.
یا با نیروی جاذبه و یا با فیلتراسیون در خلأ مایعات را از خود عبور می دهند. یکی از کاربردهای مهم کاغذ صافی در استخراج طلا و نقره می باشد که محلول نیترات نقره و کلرید طلا با این کاغذها جداسازی فیلتراسیون می شوند.
کاغذ صافی واتمن 42 و 44 و باند آبي S&S 5893 )Schliecher & Schuell 5893) نمونه اي از اين نوع كاغذ مي باشد.
کاغذ صافی واتمن 40 و باند سفيد S&S 5892 نمونه اي از اين نوع كاغذ مي باشد .
کاغذ صافی واتمن 41 و باند مشكي (S&S 5891) نمونه اي از اين كاغذ مي باشد.
براي آماده كردن این كاغذ جهت صاف كردن محلول ، ابتدا كاغذ صافي خشك را دقيقا تا بزنيد تا سطح آن دقيقا به يك چهارم برسد. سپس يك قسمت سه گوش از يكي از دو گوشه را پارهكنيد. سپس كاغذ صافي را باز كنيد تا مخروطي با زاويه 60 درجه درست شود. آنگاه كاغذ صافي را با آب مقطر و با انگشت به آرامي برروي قيف مستقر كنيد.
در صورتي كه مخروط به طور صحيح قرارگيرد، هيچ منفذي براي وجود هوا بين كاغذ و قيف وجود نخواهد داشت و سرعت صاف كردن زياد ميشود.
این فاکتور اندازه ی عددی منافذ صافی می باشد، یعنی ذرات بزرگتر از این اندازه نگه داشته می شوند ، در حالی که ذرات کوچکتر از این اندازه می توانند از بین صافی عبور کنند .
این صافی ها از الیاف سلولز ساخته می گردند و به منظور صاف کردن کلی به کار گرفته می شوند . سطح جلوگیری از عبور ذرات می تواند تا 2.5 میکرو متر شود. این نوع کاغذ صافی آزمایشگاهی برای فیلتراسیون گرانشی ساده با استفاده از یک قیف صافی پلاستیکی یا شیشه ای استفاده می گردد و برای این کار این محصول بایستی تا گردد . مدل های از پیش تا شده در بعضی از گرید ها موجود می باشد.
این صافی ها ذرات را بر روی سطح غشاء نگه می دارند . سطح عدم اجازه به عبور ذرات می تواند تا 0.2 میکرومتر باشد ، یعنی آن ها به شکل متداولی در کاربرد های آلودگی هوا و میکروبیولوژیکی استفاده می گردند.
این محصول سلولزی کمی را می توان به عنوان کاغذ صافی های بی خاکستر یا گرید خاکستر اندک نام ببریم که این امر توسط آتش زدن یک صافی سلولی در هوا در دمای 900 درجه ی سانتیگراد تعیین می گردد. این محصول بدون خاکستر در کاربرد های آنالیزی مهم ، به عنوان مثال در آنالیز های گرانش سنجی ، استفاده می گردند.
این نوع کاغذها برای آنالیز گرانش سنجی یا فیلتراسیون استفاده می گردند که در آن باید رسوب شیمیایی، به عنوان مثال از صاف کردن با قیف بوخنر تحت خلاء ، بازیابی گردد.
این کاغذها در تکنیک های کیفی به منظور شناسایی مواد استفاده می گردند. آن ها سطح بازیابی رسوب مشابهی با این محصول کمی ندارند.
این صافی از ریز رشته های شیشه ای ساخته شده است و اجازه به نگهداری ذرات تا محدوده ی زیر میکرون را می دهند . آن ها می توانند دما های بالا ( تا حداکثر در حدود 550 درجه ی سانتیگراد ) را تحمل بکنند بنابراین می توانند در آنالیز های گرانش سنجی که در آن نیاز به شعله می باشد استفاده گردند.
صافی های میکرو فایبر گلاس را باید به شکل صاف به کار ببریم، چون آن ها را نمی توان نظیر این محصول ها تا کرد ، در نتیجه آن ها را می توانیم با قیف بوخنر یا یک واحد صافی 3 قسمتی استفاده کنیم.
انتخاب این کاغذصحیح در هنگام خرید کاغذ صافی در علوم آزمایشگاهی بستگی به پیش نیاز هایی دارد که شامل استفاده از این محصول می شود . این پیش نیاز ها تعیین خواهند کرد که چه نوع ماده ای باید صاف شود و به چه کاغذی با چه گریدی نیاز است .
تخلخل و سرعت جریان دو فاکتوری هستند که قدرت حفظ ذرات را در کاغذ تعیین می کنند . حفظ ذرات در رابطه با اندازه ی ذره ی حفظ شونده اندازه گیری می شود . یک مقدار پایین نگهدارندگی نشان از حفظ ذرات بزرگتری دارد . از این امر بایستی به عنوان راهنمایی برای انتخاب یک کاغذ بر اساس مقدار اندازه ی ماده ی فیلتر شونده ی مورد نظر استفاده کرد.
به طور معمول، این محصول گرید کیفی در اکثر کاربرد های آزمایشگاهی به کار گرفته می شوند که نیاز به فیلتراسیون خلاء یا گرانش سنجی (وزن سنجی) ندارند. در آزمایشگاه های استفاده کننده از این روش ها، از این محصول گرید کیفی بایستی استفاده کرد.