سبد خرید 0

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

طبقه بندی آنزیم‌ها و نحوه‌ کاتالیز آنها

 بطور کلی دو شرط اساسی برای حیات وجود دارد که آنزیم‌ها یا همان کاتالیزور‌ها تاثیر زیادی در این شروط دارند.

  • موجود زنده باید توانایی همانند سازی داشته باشد.
  • بتواند واکنش های شیمیایی را به صورت انتخابی و موثر کاتالیز کند.

 آنزیم های در هر واکنش بیوشیمیایی نقش اصلی و مرکزی دارند. آنزیم برگرفته از کلمه یونانی enzymos می‌باشد. اکثر آنزیم ها ساختار پروتئنی دارند به استثنای گروه کوچکی از مولکول‌های RNA کاتالیتیک که ساختار پروتئینی ندارند. فعالیت آنزیم به حفظ یکپارچگی و شکل فضایی آن بستگی دارد. در صورتی که آنزیم دناتوره شود فعالیت کاتالیکی آن از بین میرود.

نحوه‌ی نامگذاری آنزیم‌ها

برای نامگذاری آنزیم‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که از بین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • در گذشته بر اساس پیش‌ماده نام‌گذاری می‌شد که به آخر آنها از پسوند “از” اضافه می‌شد مثل پروتئاز
  • روش دیگر بر اساس کاری که آن آنزیم انجام می‌دهد مثل دهیدرژناز
  • روش استاندارد (EC numbers) که در این روش آنزیم‌ها رده‌بندی شده و رده‌ها به زیر‌رده تقسیم شده و در نهایت هر آنزیم کد مخصوص به خود می‌گیرد
آنزیم‌ها

دسته بندی آنزیم‌ها براساس فعالیت آنها

آنزیم‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم.

۱-لیاز‌ها :

 در زیست‌شیمی یک لیاز (Lyase)  آنزیمی است که شکستن پیوندهای شیمیایی مختلف را از راه‌هایی جز آبکافت و اکسیداسیون کاتالیز می‌کند و اغلب باعث ایجاد یک پیوند دوگانه جدید یا یک ساختمان حلقوی می‌شود.

بیشتر بخوانید : آنزیم پروتئاز چیست وچه کاربردی دارد؟

۲-ترانسفراز‌ها :

 در زیست‌شیمی یک ترانسفراز آنزیمی است که انتقال یک گروه عاملی (مثل گروه متیل یا فسفات) را از یک مولکول به مولکول دیگر کاتالیز می‌کند.

۳-هیدرولاز‌ها :

 هیدرولاز آنزیمی است که آبکافت پیوندهای شیمیایی را کاتالیز می‌کند. به بیان دیگر این آنزیمها با افزودن یک مولکول آب به ترکیبات مختلف آنها را تجزیه میکنند.

۴-ایزومراز‌ها :

در زیست‌شیمی یک ایزومراز (Isomerase)  آنزیمی است که تبدیل ایزومرهای یک مولکول را به هم دیگر کاتالیز می‌کند، مانند آنزیم enoyl CoA isomerase و اپی مرازها. هر دو طرف واکنش ایزومراز ایزومر یکدیگرند.

واکنش های اپی‌مراز و ایزومراز، معمولی ترین اشکال پنتوز‌ها را بهم وصل می کند .

۵-لیگاز :

لیگازها آنزیم‌هایی هستند که با کاتالیز یک مولکول بزرگ اولیه و ترکیب قسمت‌هایی از آن با همه یا قسمت‌هایی از یک مولکول دیگر، مولکولهایی جدید می سازند.

۶-اکسیدوردوکتاز :

 اکسیدورداکتاز در زیست‌شیمی یک آنزیمی است که انتقال الکترون را از یک مولکول (احیاکننده) به مولکول دیگر (اکسیدان) کاتالیز می‌کند.

مکانیسم عمل آنزیم‌ها

 چنانچه آنزیمی تنها در مورد یک مادّه به عنوان کاتالیزور عمل نماید اختصاصی بودن آن مطلق خواهد بود. در اغلب موارد آنزیم قادر است با بیش از یک گروه سوبسترا واکنش نشان دهد. در چنین مواردی گفته می شود اختصاصی بودن آنزیم نسبی است.

 عمل آنزیم مشتمل بر ایجاد یک ترکیب پیچیده بین آنزیم و مادّه مورد نظر (Substrate) است. ترکیب پیچیده ی مزبور پس از تجزیه، آنزیم مربوطه را بدون تغییر به همراه مادّه ی حاصله در محیط عمل باقی می گذارد. از عوامل مؤثر بر کیفیت آنزیم‌ها می‌توان به تراکم مادّه،  ممانعت کننده ها و اسیدیته اشاره کرد.

بیشتر بخوانید : آنزیم آمیلاز چیست و چه کاربردی دارد؟

کاربرد آنزیم‌ها در صنعت

کاربرد آنزیم‌ها در صنعت

آنزیم‌های زیادی هستند که به تولید اقلام غذایی یا بهداشتی کمک می‌کنند و در طول روز با آنها سروکار داریم. درحال حاضر تولید در حوزه بهداشت یا حتی در صنعت غذا علمی‌تر از گذشته شده است و استفاده از آنزیم کمک بزرگی به تسریع در تولید می‌کند. البته در گذشته از این آنزیم‌ها به صورت تجربی استفاده می‌شد، اما امروزه تبدیل به علم شده و در صنعت کاربرد بسیاری دارد.

گرچه بسیاری از مواد پیش از استفاده صنعتی از آنزیم‌ها توسط انسان‌ها هم به طور صنعتی تولید می‌شدند، اما استفاده از آنزیم‌ها مزایای بسیاری برای ما به همراه داشته است. مانند حذف مواد مضر شیمیایی در تولید محصولاتی چون شیرین‌کننده‌ها، چرم، جین، نان‌های حجیم، روغن‌های گیاهی و…

برای مثال می‌توان به تولید پنیر توسط آنزیم‌ها اشاره کرد. آنزیم های مورد استفاده در تولید پنیر شامل :

  • آنزیم پروتئاز بعنوان لخته کننده شیر
  • آنزیم پروتئاز برای تسریع فرایند رسیدن پنیر و توسعه طعم در آن
  •  آنزیم های خانواده لیپاز برای افزایش طعم پنیر و تسریع فرایند رسیدن
  •  آنزیم لاکتاز به منظور هیدرولیز لاکتوز در شیر و پنیر

نتیجه‌گیری

زیست حیوان مستلزم وقوع یک سری تغییرات شیمیایی مداوم در بدن است. فعل و انفعالات پیچیده ای که در این مراحل دخالت دارند دو طرفه بوده و در خارج از محیط زنده اغلب به آهستگی انجام می گیرند، حرارت های زیاد و یا فشار برای تسریع آنها لازم است.

در موجود زنده عوامل مزبور حضور ندارند و چون انرژی باید به سرعت ذخیره ویا آزاد گردد تسریع فعل و انفعالات را ضروری می نماید. سرعت لازم به کمک عمل تعداد بی شماری کاتالیست که در بدن موجود زنده حاصل می شود انجام می پذیرد، کاتالیست هایی که توسط موجودات زنده ساخته می شوند طبیعت آلی داشته و به آنزیم ها شهرت دارند.

درصورت تمایل به خرید مواد آزمایشگاهی، محصولات سیگما آلدریچ، محصولات مرک آلمان و … میتوانید به فروشگاه آثل طب سربزنید.

دیدگاه شما
محصول با موفقیت به سبد خرید اضافه شد.