از تست الایزا برای تشخیص چه مواردی استفاده می شود؟

تست الایزا (به انگلیسی: ELISA test) و از سرنام (Enzyme-linked immuno_sorbent assay) روشی عمومی در بیوشیمی غربالگری است. تست الایزا در اصل برای کنترل کیفیت در گیاه‌پزشکی به وجود آمد و ابتدا در دامپزشکی به منظور تشخیص بیماری‌های عفونی استفاده شد سپس به عنوان روش تشخیص آزمایشگاهی در برخی بیماری‌های انسان بکار گرفته شد.

تست الایزا یک آزمایش استاندارد برای کشف ویروس و اندازه گیری میزان ترشح هورمون ها در خون است و استانداردی جهانی برای استفاده در بیمارستان‌ها٬ بانک خون و سازمان‌های انتقال خون به ویژه در تشخیص ایدز می‌باشد. در الایزا خود ویروس جستجو نمی‌شود بلکه اندازه پادتن(آنتی‌بادی) که در بدن شخص آلوده به یک ویروس(مانند اچ‌آی‌وی) تولید شده٬ اندازه گرفته می‌شود.

 تست الایزا یک آزمایش ارزان و دقیق:

تست الایزا یک آزمایش ارزان و نسبتاً دقیق است و در آن یک نمونه خونی گرفته شده و در دور بالا سانتریفوژ می‌شود. پس از جداسازی سرم خون از ذرات٬ یک ماده معرف (بسته به ویروس مورد ردیابی) به سرم خون اضافه می‌شود که محلول را رنگی می‌کند و وجود پادتن‌های ضد ویروس موردنظر را مشخص می‌سازد.غالباً برای جلوگیری از نتایج مثبت کاذب در الایزا٬ پس از مثبت شدن الایزا از تست وسترن بلات برای تأیید استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید : روش های شستشو و ضدعفونی سبزیجات

تست الایزا برای ردیابی آنتی بادی یا آنتی ژن:

تست الایزا را در حالت معمول برای ردیابی آنتی ژن یا آنتی بادی بکار می برند بدین ترتیب که یکی از این دو ماده در بستر جامد ثابت می شود و برای ردیابی دومی بکار گرفته می شود، اما اساساً برای ردیابی هر جفت ماده ای که مثل جفت آنتی ژن و آنتی بادی به هم گرایش داشته و قدرت اتصال مناسبی نسبت به هم دارند میتواند بکار گرفته شود (مثلاً لکتین به لیگاند مربوطه اش یا مولکول به گیرنده اختصاصی اش) البته این پدیده یعنی اتصال بین دو ماده ای که آنتی بادی و آنتی ژن نیستند اما گرایش به هم دارند اغلب اوقات مشکل آفرین است و برای بالا بردن حساسیت و اختصاصیت اتصال بین آنتی بادی و آنتی ژن در الایزا باید این اتصالات ناخواسته را به طریقی مهار کرده و یا کارهای جبرانی لازم را در نظر گرفت.

از تست الایزا برای تشخیص چه مواردی استفاده میشود؟

• 1-اچ ای وی، که باعث ایدز می شود
• 2-بیماری لایم
• 3-کم خونی خطرناک
• 4- تب منقوط کوههاى راکى
• 5- روتا ویروس
• 6- سرطان سلول سنگفرشی
• 7- سیفیلیس
• 8- توکسوپلاسموز
• 9- ویروس واریسلا زوستر که باعث ایجاد آبله مرغان و زونا می شود
• 10-ویروس زیکا

تست الایزا اغلب به عنوان یک ابزار غربالگری مورد استفاده قرار می گیرد. پزشک ممکن است در صورت بروز علائم یا نشانه های بیماری فوق این آزمایش را پیشنهاد کند. پزشک ممکن است اگر بخواهد هر یک از این شرایط را رد کند ، این آزمایش را سفارش دهد.

آزمایش اِلایزا (ELISA)

آزمایش الایزا، از انواع تست‌های سنجش آنتی‌بادی برای تشخیص ویروس اچ.آی.وی است. براساس سنجش پادتن ضد اچ.‌آی.‌وی بوده و حساسیت بالایی دارد. میزان اختصاصی بودن این روش کم است ولی با تکرار آن افزایش می‌یابد. چون کیت‌های این آزمایش باید برای تعدادی از نمونه‌ها با هم انجام شود تا مواد آن هدر نرود و هزینه آزمایش کم شود، در مراکز کوچک ممکن است مجبور باشند چند روز منتظر شوند تا نمونه‌های کافی جمع شود بعد آزمایش را انجام دهند.

بیشتر بخوانید : تهیه پودر آگارز و ساخت ژل

 دو روش اصلی برای تشخیص اچ آی وی وجود دارد:

• ۱- تست های آنتی بادی مانند الایزا، تست های سریع، وسترن بلات و ریپا
• ۲- تست های شناسایی ویروس مانند تست آنتی ژن اچ آی وی، پی سی آر و کشت ویروس

آزمایش الایزا در تست های کرونا

آزمایش الایزا یکی دیگر از تست های کرونا به شمار می رود. آزمایش الایزا یک روش مرسوم در آزمایشگاه است که در آن آنتی ژن یا آنتی بادی مورد نظر مورد بررسی قرار می گیرد.وقتی یک عامل بیگانه اعم از ویروس، باکتری ، قارچ و غیره وارد بدن می شود. سیستم ایمنی بدن علیه آن پروتئین های موسوم آنتی بادی یا ایمونوگلوبین تولید می کند که آن ها با ماده بیگانه مانند کلید و قفل با هم جور می شوند. در واقع برای هر نوع ماده ای بر روی عامل بیگانه یا ساختار های درون آن یک نوع آنتی بادی خاص تولید می شود.

به هریک از این اجزای عامل بیگانه که علیه آن آنتی بادی خاص تولید می شود آنتی ژن گفته می شود. در واقع آنتی ژن یک جز از عامل بیگانه است که علیه آن آنتی بادی تولید می شود. عمل تشخیص و آزمایشگاه با بهره گیری از این اطلاعات ما را در شناسایی عامل بیگانه در سرم افراد کمک می کند. به این صورت که می گوییم اگر عامل بیگانه وارد بدن شود در قریب به همه افراد علیه آن آنتی بادی تولید می شود. بنابراین ما با شناسایی این آنتی بادی یا آنتی ژن می توانیم به وجود آن عامل بیگانه و در نهایت بیماری پی ببریم.

ولی نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که آزمایش الایزا بیشتر برای پیگیری درمان و بررسی وضعیت فرد مبتلا که آیا ناقل است یا نه؟ کاربرد دارد. برای روشن تر شدن این موضوع باید بگوییم ویروس از زمانی که وارد بدن می شود تا زمانی که تکثیر می یابد فرد را مبتلا به این بیماری می دانیم ولی آنتی بادی در فرد پس از گذشت چند روز تولید می شود.

تست الایزا به طور کلی برای موارد زیر کاربرد دارد:

• 1-افرادی که مبتلا به کرونا ویروس هستند و تحت درمانند و پزشک معالج از روند بهبودی می خواهد آگاه شود.
• 2-در افرادی که مبتلا بوده اند ولی بهبود یافته اند ولی باید از لحاظ ناقل بودن بررسی شوند.
• 3-در افرادی که قبلا به این بیماری مبتلا بوده اند و قصد دارند بررسی کنند که آیا بیماری که طی کرده اند کووید ۱۹ بود؟ (توجه داشته باشید که متاسفانه ایمنی حاصل از این بیماری بسیار محدود می باشد و تنها چند روز فرد مبتلا نسبت به ابتلا مجدد ایمن می باشد )
• 4-در بررسی افراد که واکسینه شده اند که آیا ایمنی کافی علیه بیماری کرونا ویروس دریافت کرده اند یا نه.( در صورت کشف واکسن کرونا)

سخن پایانی:

تست الایزا را در حالت معمول برای ردیابی آنتی ژن یا آنتی بادی بکار می برند. همچنین  تست الایزا یک آزمایش استاندارد برای کشف ویروس و اندازه گیری میزان ترشح هورمون ها در خون است و استانداردی جهانی برای استفاده در بیمارستان‌ها٬ بانک خون و سازمان‌های انتقال خون به ویژه در تشخیص ایدز می‌باشد.

درصورت خرید مواد آزمایشگاهی ، محصولات سیگما آلدریچ ،محصولات مرک آلمان و … میتوانید به فروشگاه آثل طب سربزنید.