سرما درمانی یا کرایوتراپی (Cryotherapy) به روشی درمانی گفته میشود که در آن بخشی از بدن بیمار یا کل بدن او در معرض سرما و کاهش دما قرار میگیرد. اصطلاح کرایوتراپی مابین سالهای ۱۸۸۰ تا ۱۸۹۰ میلادی، از دو واژه یونانی (κρυο) به معنای سرما و (θεραπεια) به معنای درمانی گرفته شد.
کرایوتراپی (یا سرما درمانی)، یک روش درمانی خاص است که در آن ضایعات سطحی پوست، تحت انجماد قرار میگیرند. ممکن است انجماد مناسبترین راه درمان برای انواع مختلفی از ضایعات پوستی باشد. این روش نسبتاً ارزان، ایمن و قابلاعتماد است. با اینحال، مهم است که ضایعه پوستی بهطور دقیق تشخیص داده شده باشد.
در روش سرما درمانی نیتروژن مایع توسط وسیلهای به نام کرایواسپری به مدت چند ثانیه به ضایعه پاشیده میشود. بسته به اینکه عمق ضایعه و قطر ضایعه چقدر باشد مدت زمان متفاوت است. گاهی اوقات کرایوتراپی تکرار میشود که به آن چرخه کرایوتراپی ذوب گفته میشود.
انجام عمل کرایوتراپی با عوارضی نیز همراه است که از جمله آنها می توان به ایجاد تاول در محل انجام عمل اشاره کرد. این نوع تاول ها معمولا شفاف بوده ولی ممکن است در اثر خونریزی متمایل به رنگ زرد یا بنفش بشود که این نوع اختلال جدی نیست و جای نگرانی وجود ندارد.
اگر درمان در نزدیک چشم صورت پذیرفته باشد، ممکن است پلکها دچار تورم شوند، بخصوص در هنگام صبح، اما در عرض چند روز برطرف میشوند. بهتدریج در عرض چند روز، زخم و تاول ناحیه تحت درمان فروکش خواهند نمود. معمولاً توجه ویژهای در مرحله بهبودی موردنیاز نیست. میتوان ناحیه تحت درمان را بهآرامی یک یا دو بار در روز شستشو داد، ناحیه تحت درمان باید تمیز نگه داشته شود. پانسمان کردن ناحیه، اختیاری است، اما اگر ناحیه تحت درمان در معرض آسیبدیدگی و یا اصطکاک با لباس قرار داشته باشد، بهتر است روی آن پانسمان شود. هنگامیکه تاول خشک و فروکش نمود، میتوان از روغن وازلین استفاده کرد.
از دستکاری ناحیه خودداری کنید. در روی صورت، ناحیه تحت درمان، ظرف ۵ الی ۱۰ روز لایهبرداری میشود، در مورد پوست دست ممکن است ۳ هفته طول بکشد. جراحت و یا زخم موجود در قسمت پایینی پا ممکن است تا ۳ ماه ادامه داشته باشد، زیرا که التیام زخمها در این ناحیه بهکندی صورت میپذیرد. ایجاد عفونت ثانویه غیرمعمول است. اگر رخ دهد، ممکن است باعث افزایش درد، تورم، افزایش مایع زردرنگ در داخل تاول، ترشحات چرکی و یا قرمزی در اطراف منطقه درمان شود. اگر موضوعی باعث نگرانی شما شد، با پزشک خود به مشورت بپردازید: ممکن است، ضدعفونیکنندهها موضعی و یا آنتیبیوتیکهای خوراکی لازم باشد.
نیتروژن مایع از جمله اصلی ترین مواد مورد نیاز در کرایوتراپی است. این مایع قادر است تا دمای ۱۹۶c- را ایجاد کند. در این روش با استفاده از نیتروژن، سرما به عمق ضایعه نفوذ می کند و بسته به نوع ضایعه چند ثانیه انجماد شدید ناشی از سرما را ایجاد می کند تا موجب از بین رفتن ضایعه شود.در بعضی موارد این کارچند بار تکرار می شود تا زمانیکه عمل انجماد و ذوب شدن کامل شود.این عمل باعنوان «انجماد-ذوب دوبل» شناخته شده است و معمولا برای سرطان پوست و یا زگیل های ویروسی قوی مورد استفاده قرار می گیرد.
در کرایوتراپی دی اکسید کربن ازسیلندری حاوی دی اکسید کربن منجمد با دمای (-۷۸,۵C) و یا دوغاب پر از استون استفاده می شود.آن را باید بطور مستقیم درضایعه پدید آمده درپوست بکار برد.
DMEP در دمای ۵۷C- کار می کند. درقوطی های آئروسل عرضه می شود و برای درمان زگیل بکار برده می شود بوسیله یک اپلیکاتور فوم که باتوجه به اندازه و محل ضایعه بر روی ضایعه پوستی بین ۱۰ و ۴۰ ثانیه قرار می گیرد.درحین انجام عمل کرایوتراپی و پس ازانجام آن ممکن است احساس سوزش و درد را به همراه داشته باشد.ممکن است تورم و قرمزی فوری بوجود بیاید، که می توان آن را با استفاده ازیک استروئید موضعی سریعا بعد از انجام عمل انجماد کاهش داد.آسپرین به صورت خوراکی نیز می تواند التهاب و ناراحتی را کاهش دهد.
سوزش، درد و تسکین درد واکنشهای طبیعی به این موضوع هستند. هر احساس دیگری (به جز سردرد شدید) به دقت بررسی میشود و عوارض جانبی مانیتور میشود. نشستن بیش از اندازه در وان سرد، اعضای داخلی بدن را به مشکل می اندازد. حضور بیش از پنج دقیقه ای در استخری که دمای آن زیر ده درجه باشد، باعث افت شدید فشار خون میشود. از خطرات احتمالی میتوان به گشادی عروق خونی و کاهش فشار خون اشاره کرد. همینطور سرما باعث کم شدن اکسیژن در بافتها خواهد شد. سرما، قدرت عضلات را کاهش میدهد. اگر بی حسی به وجود آمده از در معرض یخ بودن به درازا بکشد، باعث سرمازدگی و آسیب دیدن اعصاب پوست میشود.
با توجه به اینکه زگیل تناسلی به عنوان یکی از بیماری های مقاربتی در روابط زناشویی و ویروسی شناخته می شود. درمان این بیماری با روش های متفاوتی قابل انجام است. یکی از این روش ها کرایوتراپی است. البته توجه داشته باشید که این روش همیشه هم درمان مناسبی نیست و برای درمان زگیل تناسلی بایستی حتما روش درمان مناسب توسط پزشک ارائه شود.
از آن جایی که این درمان برای طیف وسیعی از بیماریها و مشکلات به کاربرده میشود نمیتوان هزینه دقیقی برای آن مشخص کرد. تجربه و مهارت پزشک، ابزار مورد استفاده و تعرفههای پزشکی در محل زندگی شما نیز همگی بر هزینه سرما درمانی مؤثر هستند. مشاوره با پزشک معالج بهترین راه برای اطلاع دقیق از میزان هزینههاست.
برای خرید انواع مواد آزمایشگاهی تحقیقاتی و شیمیایی و صنعتی می توانید به قسمت دسته بندی فروشگاه ای تی آر مد (ATR-MED) مراجعه نموده و محصول مورد نظر را با استفاده از فیلتر های مختلف انتخاب نموده و نسبت به خرید آن اقدام فرمایید و در صورت داشتن هر گونه سوالاتی با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید. همچنین می توانید از بخش خدمات آزمایشگاهی تحقیقاتی ATR-MED بهره مند شوید.