دستگاه بن ماری آزمایشگاهی، دستگاهی است که برای انجام آزمایش های سرولوژی، اگلوتیناسیون، غیر فعال سازی، بیولوژی پزشکی و آزمایش های داروسازی و حتی برای مراحل انکوباسیون صنعتی کاربرد دارد. مایع داخل تانک معمولا آب و در بعضی روغن است. محدوده دمای کاری حمام های آب از دمای محیط تا ۶۰ درجه سانتی گراد است. با استفاده از یک درپوش خاص، امکان انتخاب درجه حرارت ۱۰۰ درجه سانتیگراد نیز وجود دارد. حمام های آب با گنجایش ۲ تا ۳۰ لیتری ساخته می شوند.
حمام آب آزمایشگاهی ضمن برخورداری از یک محفظه در درون خود، که عموما توسط یک مایع (آب یا روغن) پر می شود از اجزای تشکیل دهنده دیگری ساخته شده است که در زیر به معرفی هر یک می پردازیم:
حمام های آب از جنس استیل هستند و معمولا با یک لایه رنگ الکترواستاتیک ( Electrostatic ) که قابلیت جذب بالا داشته و نسبت به شرایط محیطی آزمایشگاه مقاوم است، پوشیده شده اند. کلیدهای کنترل فعالیت دستگاه در قسمت بیرونی حمام آب قرار دارند و در سطح پایین تانک ضد زنگ آنها، مقاوم های الکتریکی نصب شدند. استفاده از آنها گرما را به آب یا روغن داخل تانک منتقل می کند تا دمای انتخابی حاصل شود. مقاوم ها ممکن است از انواع ذیل باشند:
این نوع از مقاوم ها در داخل یک لوله بسته جاسازی شده اند و در قسمت پایینی مخزن با سیستم گرمایی تانک در تماس مستقیم هستند.
این مقاوم ها در قسمت پایینی ولی در خارج از تانک قرار دارند و با یک ماده عایق دار حفاظت می شوند که از به هدر رفتن گرما جلوگیری می کند. این مقاوم ها گرما را از طریق یک هادی گرما به زیر تانک منتقل می کنند.
مدل های خاص حمام های آب لوازم جانبی مانند سیستم همزن دارند که جریان آب داخل تانک را با حرکت های موزون جابجا می کند و سبب یکنواختی دما در سراسر تانک می شود. جدول ذیل مدل های اصلی حمام های آب را نشان می دهد.
حمام آب را کنار پریز برق نصب کنید. پریز باید به سیم زمین مجهز باشد تا ایمنی کاربر و دستگاه حفظ شود. حمام های آب معمولا با ولتاژ V120، فرکانس Hz60 و یا V230 و فرکانس Hz60 کار می کنند. اگر یک سینک برای تامین و یا خالی کردن آب دستگاه موجود باشد، راه اندازی آن ساده تر خواهد بود.
از تراز و همچنین مقاوم بودن سطح برای نگهداری وزن حمام آب اطمینان حاصل نمایید.
از کافی بودن فضا برای چیدن نمونه ها و لوازم جانبی دیگر که برای کار با حمام آب لازم است، مطمئن شوید.
حمام آب را در مکانی با جریان شدید هوا قرار ندهید. این عمل در کار با دستگاه تداخل ایجاد می کند. برای مثال، از گذاشتن حمام آب در مجاورت کولر یا پنجره خودداری کنید.
در مکان هایی که مواد آتش زا و سوختنی وجود دارد، از دستگاه استفاده نکنید. این دستگاه مجهز به اجزای مقاومی است که درجه حرارت خیلی بالا ایجاد می کند و ممکن است سبب انفجار شود.
همواره دستگاه را به سیم زمین وصل نمایید تا ایمنی کاربر و دستگاه تامین شود. این اتصال الکتریکی باید با برق استاندارد کشور و آزمایشگاه همخوانی داشته باشد.
برای پر کردن حمام آب از مایعات غیر قابل اشتعال استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید:انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی و کاربردهای آن
زمان کار با حمام آب از وسایل حفاظت شخصی استفاده نمایید. حمام آب مقاوم هایی دارد که لمس ناآگاهانه آن ممکن است سبب سوختگی حتی بعد از خاموش کردن دستگاه شود.
هنگام کار با موادی که بخار تولید می کنند، حمام آب را زیر هود شیمیایی یا در محلی که جریان هوای کافی دارد، بگذارید.
به خاطر داشته باشید، اگر دست ها ناآگاهانه داخل حمام آب پر و داغ قرار گیرد، ممکن است سبب سوختگی شود.
حمام آب برای استفاده زمانی که داخل تانک آن آب است طراحی شده است. اگر حمام آب خالی باشد، دمای آن می تواند خیلی بالا رود. از سینی ( Tray ) که برای یکنواخت کردن دمای آب داخل تانک است برای نگهداری ظرف نمونه داخل حمام آب استفاده نمایید.
اگر هر کدام از کنترل های حمام آب کار نکند، از استفاده آن خودداری کنید. برای مثال کنترل محدوده دما
پیش از استفاده از حمام آب، از تمیز بودن آن و اتصال لوازم جانبی مورد احتیاج اطمینان حاصل نمایید. مراحل استفاده معمولا به ترتیب ذیل است:
حمام آب را با مایع ( آب یا روغن ) پر کنید تا دما را ثابت نگه دارد و اطمینان حاصل نمایید سطح مایع داخل تانک ۴ تا ۵ سانتیمتر از لبه تانک پایین تر است.
وسایل کنترل مورد احتیاج مانند دماسنج و همزن ( Circulator ) را نصب کنید. از محل دماسنج برای قرائت صحیح خوانده ها اطمینان حاصل نمایید.
اگر برای پر کردن تانک حمام آب از آب استفاده شده است، اطمینان حاصل نمایید که آب تمیز سات. بعضی از سازندگان برای جلوگیری از رشد قارچ و جلبک، افزودن موادی را پیشنهاد می کنند.
سوئیچ اصلی ( N° ۱ ) دستگاه را روشن کنید ( شماره ها مربوط به کنترل هایی است که در شکل نشان داده شده اند). بعضی سازندگان میکروپروسسورهایی را در دستگاه جاسازی کردند که به محض روشن شدن آن به طور خودکار کلیدهای ضروری را شناسایی و روشن می کند.
دمای کاری در منوی اصلی را با دکمه N° ۲ تنظیم نمایید.
کنترل دما را فعال نمایید ( در حمام آب هایی که این کنترل را دارند). زمانی که دما از حد مجاز بالاتر می رود، این کنترل جریان برق را قطع می کند. این فعالیت با دکمه منوی اصلی نیز انتخاب و با کلید تنظیم پارامتر کنترل می شود.
در حمام آب از مواد ذیل استفاده نکنید:
الف) ماده سفید کننده
ب) مایعات با محتوای کلر زیاد
ج) سالین ضعیف ماننده کلرید سدیم ( NaCl ) و کلرید کلسیم ( CaCl2) یا ترکیبات کروم
د) اسید با غلظت بالا
ه) نمک با غلظت بالا
و) غلظت های ضعیف از اسیدهای HCL، HBr، HI، H2SO4 و H2CrO4
ز) آب دیونیزه شده که موجب خوردگی و سوراخی بدنه استیل حمام آب شود.
هشدار: پیش از انجام اقدامات نگهداری، دستگاه را از پریز برق بکشید.
روش نگهداری حمام آب بسیار ساده است. روش معمول پیشنهاد شده بر تمیز کردن قسمت های بیرونی دستگاه تاکید دارد. رایج ترین روش های معمول در ادامه بیان شده است.
به طور کلی دستگاه بن ماری آزمایشگاهی یا حمام آزمایشگاهی ( حمام آب ) از جمله لوازم آزمایشگاهی مناسب جهت انجام آزمایش های بیولوژی پزشکی، سرولوژی، اگلوتیناسیون، غیرفعال سازی، انکوباسیون صنعتی و دارو سازی می باشد که عموما در در آزمایشگاه ها و مراکز علمی-تحقیقاتی به منظور نگهداری و حفظ کردن خواص و ویژگی نمونه ها در دما و مدت زمان مشخص شده مورد استفاده قرار می گیرد.
برای اطلاع از قیمت دستگاه بن ماری آزمایشگاهی با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.